Teamwork makes the Team work! / WMC 2022
Op 15 juli 2022 nam Supercussion percussie ensemble uit Diksmuide deel aan het Wereld Muziek Concours (WMC) te Kerkrade (NL). Ze namen deel in de tweede divisie, tijdens de concert wedstrijden voor percussie-ensembles. Tijdens deze WMC editie waren zij het enige percussie-ensemble uit België die in het Kerkrade Theater deelnam. We zochten dirigent Astrid Lecluyse op en vroegen haar hoe ze terug kijkt op het hele gebeuren?
Dag Astrid, kan jij je even voorstellen (kort, reilen en zeilen binnen de muziekwereld)?
Ik ben leerkracht slagwerk en groepsmusiceren aan Kadens (Kunstenacademie Diksmuide) , freelance muzikant en dirigent van de Koninklijke Volksharmonie St. Jozef Menen. Daarnaast ben ik actief binnen VLAMO in de stuurgroep DruPerShoPi West-Vlaanderen en als slagwerker bij de KGH St. Cecilia Geluwe, waar ik geboren en getogen ben.
Wie en wat is Supercussion en wat maakt hen zo bijzonder?
Supercussion is ontstaan in het schooljaar 2018-2019. Ik wou voor de gedreven leerlingen uit mijn klas een apart ensemble maken. De naam is een samenstelling van ‘super’ en ‘percussion’.
Het bijzondere is dat we een school ensemble zijn, maar je het in feite meer kunt vergelijken met een vereniging. De sfeer die er heerst, de kameraadschap, de verschillende optredens die we doen in de regio, de repetitie intensiteit, … het kleurt buiten de vastgelegde omkadering van een academie.
Wat was nu de aanleiding om voor het eerst deel te nemen aan het prestigieuze WMC?
In oktober 2019 namen we deel aan de VLAMO wedstrijd voor concert percussie-ensembles te Buggenhout. Ik wou de groep uitdagen en hen hun grenzen laten verleggen buiten de muren van Kadens. Het was voor de meesten een grote stap in het onbekende: het oefen proces, maar ook de wedstrijd beleving zelf. Tegen alle verwachtingen in wonnen we daar een wildcard voor het WMC en werden we VLAMO Ambassadeur. Dat was echt een ongelooflijk moment: het gaf de jongens en eigenlijk onze hele slagwerkklas een enorme boost. Maar, zoals ik al aangaf zijn wij een ensemble van de academie: leerlingen komen en gaan. Sommigen van toen waren er nu niet meer bij en er stroomde heel wat vers bloed naar Supercussion. Daardoor twijfelden we ook of we eigenlijk wel zouden deelnemen aan het WMC. Niet alleen muzikaal, maar ook qua logistiek en financiële omkadering had ik wel wat bezorgdheden. Een goed gesprek met de betrokken leerlingen en hun ouders zette alle neuzen in dezelfde richting en vanaf toen zijn we er volop voor gegaan. Deze kans zouden ze nooit meer krijgen vonden de jongens.
Welke keuzes heb je inhoudelijk gemaakt (programma), waarom?
Ik ging eerst te rade bij Nik Govaerts en Henk Mennens om beter te kunnen inschatten wat er op het WMC verwacht wordt in 2nd Division. Daarnaast keek ik naar wat we de voorbije jaren reeds gespeeld hadden, maar vooral wat haalbaar was voor de huidige groep en wat ze graag spelen. Het programma was echt op hun maat gemaakt, iedereen kon uitblinken in zijn rol. We zijn ook een relatief klein percussie ensemble met 11 slagwerkers. Van meet af aan spraken we af om er geen externen bij te zetten.
Ik vond het heel belangrijk dat ze de muziek graag speelden en er een klik mee hadden.
Daarnaast was het super dat we beroep konden doen op enkele muzikale familieleden van onze slagwerkers om een combo te vormen. Zo werd ons percussie ensemble aangevuld met elektrische gitaar, bas gitaar, zang en piano.
Door die toevoeging konden we breed gaan in onze repertoire keuze en toonden we hoe gevarieerd percussie kan zijn. De nummers werden door eigen gemaakte overgangen aan elkaar geweven waardoor er tijdens de wissels visueel en auditief altijd iets te beleven viel.
De klassieke wedstrijd sfeer of wedstrijd programmatie was er bij ons niet en ik ben ook blij dat we daar onze eigen koers in blijven varen zijn. We hadden een identiteit en een eigenheid en zijn daar met volle overtuiging voor gegaan.
Kon je rekenen op ondersteuning, hoe heb je de groep voorbereid en alle neuzen in dezelfde richting gezet?
Uiteraard kon ik rekenen op de steun van de directie van Kadens: er werden afspraken gemaakt met de directeur en de bevoegde schepen om buiten de schooluren te mogen repeteren (met het wekelijkse les uurtje zouden we er natuurlijk niet komen), om de instrumenten te mogen gebruiken en de vrachtwagen van de stad. De school leverde ook nog een extra inspanning door te investeren in slagwerk materiaal.
Voor alle praktische zaken kon ik rekenen op de ouders die in het combo mee speelden. Ik stond versteld van wat er allemaal bij kijken komt naast het muzikale, alleen kan je dat gewoon niet. Ik ben Joke, Tom en Wouter ongelooflijk dankbaar! In een vereniging heb je een bestuursploeg, maar als leerkracht van een ensemble sta je er natuurlijk meer alleen voor. Tof als je geëngageerde ouders hebt die mee denken en werken. Zij hebben ook verschrikkelijk veel tijd geïnvesteerd in dit project.
Muzikaal hebben we ons voorbereid door eerst en vooral veel te repeteren. Je bent natuurlijk bezig met leerlingen die ook nog eens tal van andere hobby’s hebben en schoolverplichtingen, van de lagere school tot jongens die hoger onderwijs volgen. Het was bijgevolg niet altijd evident om de oefen puzzel te leggen en ik merkte dat sommige leerlingen toch schrokken van de voorbereiding.
Daarnaast lieten we ons bijstaan door verschillende deskundigen: Nik Govaerts was waanzinnig belangrijk voor ons op de repetitie namiddagen. Zijn aanpak is super en zijn know how is gewoonweg ongelooflijk groot. Hij heeft ons echt op weg gezet en ik ben hem enorm dankbaar! En daarnaast is Nik ook gewoon een hele fijne mens om mee samen te werken. Top kerel!
Maar ook slagwerkers Stefaan Raes, Bjorn Denys en Pieter Bernaert hebben een belangrijke rol gespeeld. Oprechte feedback geven en meedenken, zo heb ik het graag.
Alle extra oren en ogen helpen: onze directeur Bart Vermeirsch had op de optredens vooral oog voor de podium préséance, de zangers en beatboxer werden apart gecoacht, mijn collega en ik repeteerden partieel met leerlingen,….
Optreden en podium ervaring opdoen is natuurlijk cruciaal in de voorbereiding: we speelden verschillende try outs in eigen stad, maar ook daarbuiten. Het was ook heel belangrijk dat we de show veel konden doornemen: de overgangen timen en oefenen, uitproberen wat werkt en wat eventueel beter of anders kan, omgaan met de stress, leren aanpassen aan verschillende zalen en bijhorende akoestiek, deskundigen uitnodigen om te komen luisteren…. Zo werd er elke keer gesleuteld aan de voorstelling tot het helemaal af was. Op den duur werd het echt een geoliede machine.
Ik ben iemand die groepssfeer heel belangrijk vind, of dat nu onder collega’s is, met de leerlingen in de klas of in mijn verenigingen of vrije tijd. Het is iets waar ik hard op inzet. Teamwork makes the team work.
Door veel samen te repeteren, optredens te doen en gezamenlijk naar iets toe te werken krijg je ook een band. Je maakt goede, maar ook moeilijkere momenten mee.
Schitterend hoe de groep voor elkaar door het vuur ging: elkaar helpen maar ook durven kritisch zijn, durven zaken uitspreken en elkaar zo vooruit stuwen. Voor jongens tussen de 12 en 23 jaar vond ik dat best knap.
En dan is het zover, je reist af naar Kerkrade?
Hoe dan ook hadden we vooraf afgesproken: we maken er ook gewoon een toffe, meerdaagse trip van en gaan niet enkel op en af de dag van de wedstrijd. We beseften ook heel goed dat wij ‘maar’ een kleine groep zijn en dat we ons driedubbel zouden moeten plooien op het WMC. “Niks moet, alles kan” was ons motto.
We repeteerden nog eens grondig de dag voor ons optreden en zijn dan vertrokken richting ons hotel te Aken. Er reisden ook wat ouders en familie mee, wat het wel extra gezellig maakte. De dag van de wedstrijd is natuurlijk ontzettend spannend. Het was ook de eerste keer, het is een groot avontuur dat op je afkomt en waar er toch wel wat praktische zorgen bij komen kijken.
Mijn taak was om iedereen rustig te houden en de kalmte te bewaren. Ik heb hen op het hart gedrukt dat ze moesten genieten van die unieke kans en dat ze er gewoon helemaal moesten voor gaan. Maar de stress bij de jongens was écht groot, daar schrok ik toch van. Iedereen besefte wel het belang van het optreden.
Hoe liep jullie performance en wat vond de jury er van?
We zijn altijd nuchter gebleven in de voorbereiding, zoals ik al zei: deelnemen aan het WMC was voor ons al een overwinning op zich. En ik heb in de voorbereiding altijd tegen de leerlingen gezegd: we halen er alles uit wat er in zit zodat iedereen achteraf in de spiegel kan kijken en tegen zichzelf kan zeggen : ‘ik heb gedaan wat ik kon’ .
Cruciaal vind ik ook: toon speelplezier, geloof in wat je laat zien en zorg dat je trots van het podium kan stappen. Wat een jury er dan over denkt of wat andere groepen doen: dat heb je toch niet in de hand.
En met het ‘waw’ gevoel is iedereen van het podium gestapt: ongelooflijk blij en trots. Het was ons beste optreden en iedereen steeg boven zichzelf uit. Misschien hoopten we toen stiekem op een verrassing, maar de andere werden door de jury hoger ingeschat. Het doet ook helemaal geen afbreuk aan onze prestatie.
Na afloop konden we met jurylid Wim De Vlaminck in het WMC Village nog even informeel nakaarten en dat deed wel deugd.
Je hebt juryleden uit verschillende culturen en dat merk je ook in de evaluatie.
Toen ik na enkele dagen de live stream herbekeek overviel mij alleen maar meer dankbaarheid voor hetgeen de hele groep gedaan heeft het afgelopen schooljaar.
De weg er naar toe was ongelooflijk. Pas na afloop dringt het allemaal écht door.
We hadden bij thuiskomst een beetje het gevoel dat je hebt na een kamp: leeg en moe, maar voldaan. Een heel intense periode die plots stopt. Ik mis het eigenlijk al een klein beetje.
Heb je nog bevindingen, opmerkingen of suggesties?
Wat we spijtig vonden is dat de 2nd Division op hetzelfde moment geprogrammeerd stond als de concert division. Bijgevolg zat er echt wel heel weinig publiek in de zaal, een beetje sneu dat je op het thuisfront voor veel meer volk speelt dan op het WMC.
Je krijgt echt heel weinig tijd om op te stellen, terwijl er veel tijd is voor ‘warming up’ zonder ruimte en instrumenten. Misschien kan de organisatie dan gewoon zorgen dat je kort even kan inspelen op het podium na het opstellen? Het zorgde voor ons toch voor wat stress en onzekerheid.
Het heeft ons heel veel energie, tijd en moeite gekost maar we zijn blij dat we deelgenomen hebben. Dat je dit kan ondernemen en verwezenlijken met leerlingen van de academie is mooi! Het is iets wat de leerlingen, ouders en uiteraard mezelf altijd zal bijblijven. Geen idee wat er met Supercussion zal gebeuren, ergens hoop ik dat de jongens die afstuderen blijven komen en we verder kunnen repeteren en optredens geven. Het is een percussie ensemble waar ook andere geschoolde slagwerkers misschien wel willen in meespelen? Wie weet, de tijd zal het uitwijzen. Bedankt voor dit interview Geert!
Tekst: Geert Vanmaeckelberghe
