Het verenigingsleven kwam de afgelopen drie maanden vrijwel tot stilstand door de verspreiding van het coronavirus. De maatregelen van het kabinet zorgden ervoor dat repeteren onmogelijk werd. Op een aantal online repetities na werd het stil in korpsmuziekland. Vrijwel alle evenementen in 2020 zijn afgelast en organisaties twijfelen over het opstarten van voorbereidingen voor een Taptoe, parade of ander evenement in 2021. Want: we maken ons op voor de 1,5-metersamenleving. En is in die samenleving wel plaats voor muziekkorpsen? Wordt de anderhalve meter de doodsteek voor de showband sector? Hoe ziet de toekomst van de showkorpsensector er op korte en langere termijn uit? 

We stelden een aantal vragen aan Mart Bolle (Showband Urk), William van Leeuwen (SPH Int. Music, Artists and Events, Bas Hut (Pasveerkorpsen), koordirigent Wilco Kloosterman, Alderik van Duijn (DVS Katwijk) en Alain Garnier (Maastrichtse Verkennersband)

Hoe zijn jullie de afgelopen weken doorgekomen?
Eerst is het interessant om eens te kijken hoe de verschillende verenigingen de afgelopen maand zijn doorgekomen. “Niet”, zegt Mart Bolle als oprichter en instructeur van Showband Urk. “De muzikanten wel, maar de club niet. Je trekt jaren samen op en in één klap is er niks. Het voelt als een leger dat zichzelf ontbindt aan het einde van de oorlog. Iedereen gaat naar zijn eigen huis, pakt zijn eigen leven op en dat wat je samenbond is weg. Dat mis je. We waren net begonnen aan een nieuwe veldshow. De eerste 3 minuten zaten er in en van de ene op de andere dag sta je op non-actief. We zijn al vrij snel begonnen met digitale repetities om de band aan te houden, maar als je eerlijk bent is dat gewoon behelpen. ’t Is wel leuk hoor en iedereen doet z’n best. De muzikanten sturen hun bijdrage in en de instructeurs maken er een compleet nummer van, maar dat is niet het echte werk.”

William van Leeuwen van SPH Int. Music, Artists and Events probeert nu zoveel mogelijk boekingen kostenloos te verplaatsen naar 2021. “Gelukkig hebben er ook diverse organisatoren van optochten en taptoes een evenementenverzekering via ons kantoor afgesloten waardoor diverse kosten zijn gedekt. Corona is uiteraard vanaf heden niet meer te verzekeren (wel tegen veel hogere premie), echter ons advies aan organisatoren is om altijd de verzekering af te sluiten. We praten over niet over enorme bedragen gelukkig. Meer informatie daarover vind je overigens op onze website.”

Bas Hut, voorzitter van Pasveerkorpsen Leeuwarden, laat weten dat ze na een tijd van stilte onlangs weer zijn begonnen met repetities van jeugdgroepen. “We willen onder andere rekening houden met de doorstroom van jeugd naar het Pasveerkorps wat we niet willen uitstellen. Muziekles en marcheren kun je doen op 1,5 meter, show natuurlijk niet. Verder wordt het wel een kip en ei verhaal. Geen show kunnen instuderen, geen evenementen mogen organiseren, niet meer dan 100 mensen bij elkaar straks, zeg het maar, waar moet je beginnen met versoepelen”

Koordirigent Wilco Kloosterman probeerde zoveel mogelijk contact te houden met z’n groepen. “Er is vanaf dag 1 enorm veel werk verzet. Terugvallen op opgebouwde routine was er even niet bij, digitale skills moesten grotendeels ontwikkeld worden. Ik heb oefen MP3’s gemaakt, instructievideo’s, nieuwe arrangementen en de koorleden hebben hun eigen stem opgenomen op hun telefoon welke ik tot kooropnames heb gemixt. Verder zijn er Zoom-sessies en app-groepen.

We krijgen straks te maken met een 1,5-metersamenleving. Hoe kun je daar als showkorps mee omgaan?
“’Het nieuwe normaal’, dat baart mij nog de meeste zorgen”, zegt Mart Bolle (Showband Urk). “Premier Mark Rutte laat geen gelegenheid voorbijgaan om te benadrukken dat hij naar een anderhalve meter maatschappij wil. Minister Grapperhaus is bezig om het juridisch vast te leggen. Als niemand ze tegenhoudt gaat het gebeuren. Dat zou het einde van onze sector zijn. Ik hoor er niemand over. Onze lobby moet erop gericht zijn om zo snel mogelijk uit de lock-down te komen, maar niet op anderhalve meter. Niet! Daar moeten we tegen in opstand komen. Die anderhalve meter. Ik weet niet hoe lang de hoge heren ons nog in een lock-down willen houden, maar als we weer los mogen moet het zijn zoals het altijd was. Zo niet, dan zie ik het zwaar in voor onze mars- en showsector.”

Volgens William van Leeuwen maakt ‘1,5 meter afstand’ de activiteiten voor showkorpsen nagenoeg onmogelijk. “Hoe ga je een orkest in een touringcar vervoeren?”, vraagt hij zich af. “Voor de wat kleinere orkesten is het makkelijker om iedereen een eigen bank te geven (lees: 60 persoons touringcar voor een orkest van 30). Maar hoe zie je dat voor je tijdens mars optredens in dorpen met smalle straten? Dan zou je dan op 1 rij moeten gaan lopen. Voordeel is wel dat de straten door het publiek beter gevuld zijn doordat ook zij die afstand moeten gaan bewaren. Maar willen we dit? Nee uiteraard niet. Ook taptoes worden onmogelijk door de 1,5 meter maatregel.”

Ook koordirigent Wilco Kloosterman ziet de nodige problemen. “Eén van mijn koren heeft per 1 september dan ook een probleem qua repetitieruimte. De huidige ruimte is daarvoor echt te klein. Ze zijn naarstig op zoek naar een alternatief. De vraag is of dat lukt voor 1 september. Daarnaast hebben we nog niets gehoord over regels rond repeteren in andere gebouwen. Ik repeteer zowel in kerkgebouwen als MFC’s. Ik ga er vanuit dat de afspraken rondom protocollen de komende maand op gang zullen komen.”

Hoe lang kunnen verenigingen dit nog volhouden?
“Dat weet ik niet precies”, zegt Mart Bolle namens Showband Urk. “Ik heb zo’n beetje alles meegemaakt in ons muziekwereldje (50 jaar ervaring), maar dit is voor iedereen nieuw. Een club die niet actief is en waar weinig van de leden wordt gevraagd is geen lang leven beschoren. En dat is nu krek wat er gebeurd. Volgens mij is deze lock-down killing voor onze sector. Als we niet snel uit onze luie stoelen opstaan valt de boel nog uit elkaar. We moeten weer gaan repeteren. Actief en doelgericht. Alsof we volgende week de eerste taptoe hebben. Uiterlijk 1 juni, anders kan het wel eens te laat zijn. Niks doen went snel.”

Minister De Jonge heeft laten weten dat grote evenementen niet mogen worden georganiseerd, zolang er nog geen vaccin is. Wat zijn de gevolgen voor Taptoes, Streetparades en andere evenementen? 

“Alle vergunningsplichtige evenementen zijn tot 1 september verboden. De toekomst voor ‘massale evenementen met een landelijke dekking’ hebben op dit moment geen enkele garantie. Echter wat verstaan we onder ‘massaal’ en ‘landelijke dekking”, vraagt William van Leeuwen namens SPH zich af. “Op deze vraag hebben we (via onze brancheorganisatie CLC-VECTA) nog geen duidelijk antwoord. Een taptoe of sinterklaas intocht is immers geen massaal evenement waar bijvoorbeeld meer dan 10.000 bezoekers naar toe zullen komen. Medio augustus zal hier hopelijk wel duidelijkheid in komen, echter daar zijn de optochten en taptoes met betrekking tot 2020 niet mee te redden. Een vaccin kan er binnen enkele maanden zijn, maar ook pas na jaren. Helaas, maar ook gelukkig, kan niemand in een glazen bol kijken. Laten we hopen dat we zo snel mogelijk corona vrij zijn, en dat 2021 een nieuw jaar wordt met alleen maar fijne momenten. Wel met één kritische noot: het inhalen van optredens qua inkomsten gaat hem niet worden. Veel bedrijven hebben het moeilijk door corona en haken af, evenementen zullen minder subsidie krijgen omdat gemeenten veel geld kwijt zijn aan de corona maatregelen. En zo zijn er nog veel meer dingen op te noemen. Budgetten zullen absoluut minder zijn in 2021 en ik vrees ook voor de komende jaren erna. Wees voorzichtig met de bedragen op de offertes.

Er wordt hard gewerkt aan duidelijkheid rondom het opstarten van repetities. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat er meer duidelijkheid voor evenementen komt?
William van Leeuwen: “De evenementensector heeft zich met diverse sectoren samengebundeld om één vuist te kunnen maken ofwel één communicatie-kanaal. Ditzelfde zouden muziekbonden, muziekverenigingen, impresario’s en organisaties van corso’s en taptoes etc ook gezamenlijk moeten doen. Zeer opmerkelijk is dat men in de media alleen schrijft over grote concerten, echter evenementen zoals dorpsfeesten, kermis, braderie, optocht of taptoe komt nergens in voor. Hier zal zowel de regionale- als vooral de landelijke media veel meer aandacht aan moeten schenken zodat jullie hobby en ons werk serieus wordt genomen. Wij denken graag mee!”

Wat zijn de financiële gevolgen van de coronacrisis voor de showkorpsensector? Kan dit de doodsteek zijn?
Mart Bolle (Urk) is helder en duidelijk: “Nee, een showkorps die op 1,5 meter afstand moet blijven heeft geen geld meer nodig. Die kan de zaak ontbinden en uitverkopen.” Bas Hut (Pasveer) laat weten dat ze het jaar in principe financieel al hebben afgeschreven, op wat lokale zaken, acties en misschien enkele optredens na.  “Het is belangrijker natuurlijk wat volgend jaar gebeurd. Weinig clubs kunnen nog een jaar aan. Dus 1.5 meter heeft zeker financiële consequenties. Maar daarnaast, zelfs als het is toegestaan, komen mensen dan naar evenementen? Je hoort alleen de “stoere” mensen in de media, ik denk dat het overgrote deel al behoorlijk bang ‘gemaakt’ is.” 

Wilco Kloosterman laat weten dat voor zijn koren geldt dat de vaste lasten zoals salaris van de dirigent en zaalhuur meestal afgedekt zijn door contributie inkomsten. “Bij mijn weten lopen deze inkomsten door. Voor de koren met (veel) geluidsapparatuur geldt uiteraard dat grote investeringen de komende maanden niet gedaan kunnen worden. Als men niet drijft op inkomsten uit optredens en subsidies (waarvan de kraan door bezuinigingen straks ongetwijfeld dichtgaat) dan zal de financiële schade bij de koren enigszins meevallen denk ik. Een groter probleem zal het ontbreken van perspectief op optredens vormen. Motivatiegebrek ligt dan op de loer.”

Alderik van Duijn, bandmanager van DVS Katwijk: DVS zou het tot 1 januari ook nog wel volhouden mocht de 1,5 meter regel gehanteerd blijven. Het gaat er vooral om dat we weer met elkaar muziek kunnen maken en gelukkig hebben we gehoord dat dit vanaf 1 juni tot 30 personen weer mogelijk is. En hopelijk vanaf 1 juli tot 100 personen en dan zijn wij als vereniging in de luxe positie dat wij een grote ruimte hebben waardoor we gewoon gezamenlijk kunnen repeteren op 1,5 meter. Financieel gezien is het een heel ander verhaal en kan het eigenlijk nu al niet meer. Al onze inkomsten zijn weggevallen en moeten het nu alleen doen met onze contributie inkomsten. Daarnaast zullen we acties op touw moeten gaan zetten om het verlies zo klein mogelijk te maken. Met elkaar zal DVS sterker uit deze strijd komen.”

Alain Garnier, instructeur van de Maastrichtse Verkennersband: “De club zal het financieel zeer moeilijk krijgen. We hebben de afgelopen 5 jaar al onze financiële reserves volledig in het nieuwe gebouw gestoken, welk nog altijd niet af is. Nu nagenoeg alle inkomsten weg zijn gevallen hebben we moeten besluiten slechts 1 keer per 2 weken les te kunnen geven. We verwachten op die manier net quitte te spelen, maar dan moet alles meezitten. Zouden we in 2021 nog altijd niet mogen optreden, dan hebben we echt een probleem. Onze overige financiële activiteiten zijn ook afhankelijk het feit of evenementen plaats kunnen vinden zoals het verhuren van sinterklaaspakken en zwarte pietpakken en de jaarlijkse rommelmarkt. We zullen eventueel tijdelijk toch andere initiatieven moeten ontplooien om aan financiële middelen te komen maar de tijd die je daar in steekt, kun je niet in de kwaliteit van je band steken. We sluiten niet uit dat we dit jaar verder moeten snijden in de kosten.”

Wat is de huidige status?
Op dit moment is er nog steeds een negatief advies van het RIVM voor blazers en zangers. Mogelijk dat na 1 juni er mogelijkheden ontstaan om de buitenrepetities met maximaal 30 leden weer op te starten, ook voor blazers. Op afstand natuurlijk. Mocht de verspreiding van het virus niet in kracht winnen, dan zouden muziekverenigingen groter dan dertig leden vanaf 1 juli weer samen kunnen trainen op 1,5 meter afstand. Daarover is echter nog geen besluit genomen. 

Evenementen hebben zeker nog geen duidelijkheid over wanneer ze weer iets mogen organiseren. 

Reageren op KM onderwerpen?: Bekijk onze openbare Facebook groep